Gazete Emek- Everyday Plastic ve Çevresel Soruşturma Ajansı’nın (EIA) araştırmasına göre İngiltere’de toplanan plastiklerin çoğunluğu yakma tesislerine gönderiliyor, yakılamayan plastiklerin büyük bölümüyse Adana’da toplanıyor.
Kısa Dalga'dan Mehveş Evin'in haberine göre, Türkiye, dünyanın her yerinden gelen toplam 273 bin 988 ton çöpü, toplam 36 milyon 101 bin 854 dolara satın aldı. Sadece Avrupa ülkeleri değil, ABD, İsrail, Fas, Lübnan, Irak, Libya, Yemen, Tanzanya, Tunus da Türkiye’ye plastik çöpünü sattı.
İSRAİL’LE 'ÇÖP TİCARETİ' SÜRMÜŞ
2024’ün ilk verilerine göre Türkiye, İlk üç ayda İsrail’den 1 milyon 304 bin 565 dolar karşılığında plastik çöp satın aldı.
Öte yandan AKP’li Bilal Nadir Gök’ün sahibi olduğu Adanus şirketinin İsrail’le çöp ticareti yaptığı geçen sene aralık ayında ortaya çıkmış, Gazze işgali nedeniyle İsrail’le ticaret boykotuna çağıran Gök, rezaletin üzerine İsrail’le ticareti durdurduğunu açıklamıştı.
ADANA’YA GİDEN ÇÖP NASIL TAKİP EDİLDİ?
Temmuz 2023 ve Şubat 2024'te gönüllüler, İngiltere genelinde toplam 40 izleme cihazını (Apple AirTag) eşit şekilde dağıttı. Bu izleme cihazları, yumuşak plastik torbalar ve ambalajların içine paketlenerek Sainsbury’s ve Tesco mağazalarının önündeki toplama noktalarına bırakıldı. Araştırmanın amacı, yumuşak plastik ambalajların ne ölçüde geri dönüştürüldüğü ve Sainsbury’s ile Tesco tarafından, özellikle de Birleşik Krallık’ta, nasıl bir işleme tabi tutulduğunu anlamaktı.
Bulgular özetle şöyle:
Sainsbury's ve Tesco mağazalarında geri dönüştürülmek üzere toplanan takip edilen yumuşak plastik ambalaj atığının yüzde 70'inin yakıldığını, yani geri dönüştürülmediğini gösteriyor. Türkiye’de sanılanın aksine, platsik yakmak hem doğaya hem çevreye korkunç zararlı, iklim krizini de tetikleyen bir yöntem.
Geri kalan kısım, yumuşak plastik atığı daha düşük değerli ürünlere dönüştüren geri dönüşüm tesislerine gitti - bunların çoğu Türkiye-Adana’daydı.
Araştırmanın sonuçları, süpermarketlerden toplandıktan sonra yumuşak plastik ambalaj atıklarını sattığı küçük bir atık şirketleri grubunun sorumlu olduğunu gösterdi: Eurokey.
Eurokey’in geçmişi pek temiz değil: 2018 yılında AB WasteForce Projesi tarafından yayımlanan incelemeyle gündeme geldi. Buna göre yasadışı ihraç edilen plastik atıkların, Polonya’daki bir tesisten Hong Kong'a gönderilip balyalar halinde stoklandığı ve depolama alanına gitmeye hazır halde bulunduğu ortaya çıktı. 2022 yılında Eurokey'in ambalaj atığı ihracatçısı akreditasyonu Çevre Ajansı (EA) tarafından askıya alındı. Şirketin Türkiye, Polonya ve Hollanda'daki alanlara plastik atıklarını ihraç etme biçimindeki ihlaller sonucunda gerçekleşti.
