Haber: Uğur Dinler
Gazete Emek - Son yıllarda yaşanan ekonomik krizde en fazla etkilenen Van’daki sahafçılar tek tek iş yerlerini kapatmaya başladı. Artık kitap okumanın lüks hale geldiğini belirten sahafçı Mehdi Gerçekli, belediyelerden destek istedi.
Enflasyonda yaşanan artışla birlikte kağıt fiyatlarında da büyük artış yaşandı. Kâğıt fiyatların artması en fazla kitap satışlarını etkiledi. Kitapların pahalanması üzerine satışlarda tamamen durdu. 18 yıldır sahafçılık mesleği ile uğraşan Mehdi Gerçekli, eskiden, kolilerle kitap alan yurttaşların artık ayda bir kitap bile alamaz duruma geldiğine dikkat çekiyor. Kitap okumanın artık lüks hale geldiğini de dile getiren Gerçekli, başta belediyeler olmak üzere ilgili kurumlara çağrıda bulanarak, sahafçilik mesleğinin yok olmaması için destek talebinde bulundu. Kitap ve kiraların pahalanması üzerine sahafçılarında tek tek iş yerlerini kapattığını dile getiren Gerçekli, artık ikinci el kitapların alımının dahi lüks haline geldiğini kaydetti.
‘Yer bulmakta sıkıntı yaşıyoruz’
“Sahafçılar şuan için kira ödemekte zorlanıyorla. En büyük sıkıntımız yer bulmaktır. Yani bugün için söyleyecek olursak işlerin az olması nedeni ile kiralarımızı karşılamakta ciddi derecede zorlanıyoruz. Sahafçılar Van genelinde çok dağınık bir şekilde çalışmaktadırlar ve bir arada olmamaları da büyük bir problemdir. Müşterilerin istediği kitaba ulaşabilmesi adına sahafçıların bir arada bulunması gerekmektedir. Diğer bir problem ise sahafçılarınsatışlarını yapabilecekleri bir dükkân bulamamasıdır. Tabi bunu tetikleyen ve engelleyen durumun ise ekonomik krizin olması ve beraberinde işsizlik, yaşam sorunlarının çoğalması kitaplara olan ilgiyi alakayı bir hayli düşürmektedir. Sıfır kitapların fiyatları çok yüksek olduğu için haliyle bu ikinci el kitaplara da yansımaktadır.” Diyen Gerçekli, ilgi olmasına rağmen alım gücünü kitap satışların yerine geçtiğini kaydetti.
“Kürtçe kitaplara Talep Var fakat alım gücü düşük”
Gerçekli, Kürtçe kitaplara olan talebin olduğunu fakat alım gücünün olmadığını söyleyerek, “Kürtçe kitaplara yönelik talepler var fakat fiyatlar yüksek olduğu için satışlar yine çok çok az, beklenilenin maalesef çok altındandır. İnsanlar aslında kitapları artık bir ihtiyaç gibi değil de lüks, ulaşılması zormuş gibi yaklaşıyorlar, ihtiyaç duyduğu kitapları ekonomik sebeplerden ötürü, işte barınma, yeme, içme gibi temel ihtiyaç malzemelerine zar zor yetişmelerinden ötürü, kitaplar her zaman ikinci veya üçüncü planda tutuyor.” dedi.
Öğretmenler valizlerle kitap alıyordu
18 senedir bu sektörde bulunduğunu söyleyen Mehdi Gerçekli, “Eski dönemlerde roman, felsefe, klasik, dini kitapların hepsi hemen hemen aynı oranda satılıyordu. Özellikle öğretmenler dönem aralarında gelir, poşetler dolusu, valizlerle kitap alıp memleketlerine giderlerdi. Fakat şimdi bakıyoruz yolculuk esnasında bile okuması için alacağı kitabı alıp almama konusunda düşünüyor insanlar.Ekonomik krizin en çok vurduğu sektörlerden biriside sahafçılıktır. Birçok yayınevi kapandı ve birçoğu ise kapatmayı düşünmektedir. Tanıdığımız yakın çevremizde büyük yayınevleri kapatmasa bile küçülmeye ve kısıtlamaya doğru bir yol aldıklarını söylemektedirler. Mesela senede 100 kitap basması gerekirken 20 kitap basmaktadırlar.” İfadelerine yer verdi.
Ne belediye ne de kültür bakanlığı
Bireysel bazda sahaf esnafının yapabileceği bir şeylerin olmadığını söyleyen Gerçekli. “Sahaflar hiçbir zaman kurumsallaşamadılar bir dernek kurup veya bir çatı altında bir araya gelip bir şeylerin çözümü içinde çaba sarf etmediler. Bunun en büyük sebeplerinden biride belki de ekonomik yetersizlikten kaynaklıdır, insanlar ekonomik sıkıntılar çerçevesinden öteye gidemedikleri için bir araya gelebilme çözüm üretme çabası içerisinde bulunamamaktadırlar. Bu konuda belediyeler olsun Kültür bakanlığı olsun sahafçılara destek çıkabilirler fakat bu anlamda yıllardır yakınıp çare aramamıza rağmen hiç kimseden herhangi bir girişim görmedik. Özellikle Van genelinde konuşacak olursak hiçbir zaman Belediye’ye seçilmiş kişiler bizlere gelip, size bir semtte veya bir sokakta ücreti ile olsun fark etmez, gelip te bize danışılmadı, derdimiz dinlenilmedi. Maalesef bu konuda Kültür bakanlığı hiçbir girişim içerisine girmiyor. Çoğu sahafçı halen sac barakalarda satış yapmaktadır, inanın bu kadar değerli bu kadar anlamlı bir iş ekonomik kriz nedeni ile anlamsızlaşmaya doğru gitmektedir. Birçok arkadaşımız bu barakalarda geçimini sağlamaya çalışıyor oda zar zor yani, bir büfe kadar getirisi bulunmamaktadır artık. Kiralar bir iken beş oldu bu sıkıntı da patlak verince yavaş yavaş sahaflar düşmekte ve kapanmaktadır, bakalım ne olacak hep beraber göreceğiz.” Diyerek ileri tarihte olabilecek herhangi bir girişim için yetkililerden çözüme dayalı bir plan ve programın bir an önce hayata geçirilmesi gerektiği vurgusunda bulundu.
BU HABER NEWSLAB TURKEY'İN KULUÇKA HİBE PROGRAMI DESTEĞİ İLE YAPILDI